مونتاژ یک کامپیوتر حرفه‌ای و با کیفیت تنها از طریق خریدن گران‌ترین CPU یا GPU موثر نیست، بلکه ایجاد توازن بین سخت افزارهای مناسب می‌تواند سبب ایجاد یک سیستم ایده‌آل و متعادل شود. در واقع منظور از یک کامپیوتر «متعادل»، سیستمی است که در زمان پردازش یک دستور، بار کاری به درستی در بین سخت‌افزار آن تقسیم شده است و چیدمان درست این سخت افزار از به وجود آمدن «گلوگاه‌ها» جلوگیری می‌کند. در یک کامپیوتر متعادل، این امکان برای اجزا وجود دارد که به سطح عملکردی که برای آن طراحی شده‌اند، دست یابند و هیچ یک از اجزاء و یا مجموعه‌ای از آنها به طور نامتناسب، بیش از حد یا کمتر از ظرفیت خود مورد استفاده قرار نگیرند. در این مقاله قصد داریم تا شما را با نحوه برقراری توازن در بین قطعات کامپیوترهای گیمینگ، آشنا نماییم؛ اگر چه بسیاری از توصیه‌ها برای سیستم‌های دیگر نیز قابل استفاده است.
گلوگاه در یک کامپیوتر
در علوم کامپیوتر، گلوگاه به قطعه‌ای اطلاق می‌شود که به علت محدودیت ظرفیت، پتانسیل استفاده از ظرفیت اسمی سایر سخت افزارهای دیگر را محدود می‌کند. گلوگاه لزوماً به دلیل کیفیت یا سن قطعات سیستم به وجود نمی‌آید، بلکه ظرفیت اسمی و عملکرد آن نیز حائز اهمیت است. این مشکل تنها مختص سیستم‌های پیشرفته نیست، بلکه این امکان وجود دارد که سیستم‌ها با سخت‌افزار سطح پایین نیز با چنین مشکلی مواجه شوند.
نحوه شناسایی CPU و GPU سازگار
اگر چه ایجاد یک گلوگاه منحصر به CPU و GPU نیست، اما نحوه تعامل این دو مؤلفه به خوبی نشان می‌دهد که چگونه به وجود آمدن یک گلوگاه در کامپیوتر می‌تواند بر عملکرد کل سیستم تأثیر بگذارد.
واحد پردازش مرکزی (CPU) مسئولیت پردازش فعالیت‌های مختلفی از قبیل صدا، نت کد، داده‌های موقعیتی و موارد بسیار دیگری را در زمان اجرای یک بازی بر روی یک رایانه بر عهده دارد و همچنین پردازش دستورات رندر را به واحد پردازش گرافیکی (GPU) دستگاه ارسال می‌کند. در حقیقت دستورات رندر شامل تمام دستورالعمل‌هایی از قبیل سایه‌زدن‌ها، شالوده کلی محیط و سایر داده‌های بصری است که GPU برای نشان دادن محیط بازی روی صفحه نمایش، به آنها نیاز دارد.
اگر GPU دستورات رندر را سریع‌تر از تحویل گرفتن دستورات بعدی از CPU پردازش کند، تا زمانی که مجموعه دستورات بعدی آماده شود، این قطعه بیکار خواهد ماند؛ این بدان معنی است که GPU با حداکثر ظرفیت اسمی خود کار نمی‌کند و این موضوع می‌تواند منجر به رندر شدن فریم‌های کمتر در ثانیه شود. این یک گلوگاه است زیرا سطح عملکرد GPU توسط محدودیت‌های ظرفیتی CPU محدود شده است.
همین امر می‌تواند در جهت مخالف نیز اتفاق بیفتد، یعنی اگر یک CPU قدرتمند دستورات رندر را سریع‌تر از پردازش آنها به GPU ارسال کند، توانایی‌های CPU به دلیل سرعت پایین‌تر GPU محدود خواهد شد. باید در نظر داشت سیستمی که CPU و GPU مورد استفاده در آن، از نظر قابلیت عملکرد و ظرفیت اسمی نزدیک به هم می‌باشند، عملکرد بهتری خواهد داشت.
به صورت مشابه، تقریباً هر یک از قطعات سخت افزاری مورد استفاده در یک کامپیوتر، می‌توانند در ایجاد یک گلوگاه و کاهش ظرفیت عملکردی کل سیستم نقش داشته باشد. در حالت ایده‌آل، ظرفیت واقعی تمام سخت افزار تعبیه شده در یک سیستم تا حد امکان به حداکثر ظرفیت اسمی آنها نزدیک است و هیچ یک از قطعات موجود در زنجیره سخت افزاری، تأثیر مخربی روی ظرفیت واقعی سایر قطعات نخواهد داشت.
نحوه مونتاژ یک کامپیوتر گیمینگ متعادل
هنگام برنامه‌ریزی برای مونتاژ یک سیستم گیمینگ جدید، نه تنها باید نوع بازی‌ها و نیازهای سخت‌افزاری آنها در نظر گرفته شود، بلکه باید نحوه تعامل قطعات و تاثیر بالقوه آنها روی یکدیگر نیز مورد بررسی قرار گیرد. در ادامه برخی از مولفه‌هایی که در زنجیره سخت افزاری یک سیستم گیمینگ، نقش اساسی ایفا می‌کنند، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
CPU
اگر چه نیازهای سخت افزاری بازی‌ها گوناگون، متفاوت است و برخی از آنها برای اجرا، وابستگی بیشتری به CPU دارند، اما با این حال مطمئنا یک پردازنده با کارایی بالا، نقش حیاتی در یک سیستم ایده‌آل دارد و در هنگام برنامه‌ریزی برای مونتاژ یک کامپیوتر گیمینگ، این قطعه می‌تواند نقطه مناسبی برای شروع باشد. حتما در زمان خرید یک CPU، کارهایی را که می‌خواهید با سیستم خود انجام دهید را مد نظر داشته باشید؛ زیرا نیاز سخت افزاری فردی که مدام در حال انجام بازی است قطعا با نیاز سخت افزاری فردی که تنها گاهی اوقات بازی می‌کند، متفاوت است. در انتخاب یک CPU مناسب به این موضوع فکر کنید که کدام یک با نحوه استفاده شما از رایانه شخصی خود، هماهنگی بیشتری دارد.
GPU
بعد از انتخاب CPU مناسب، در مرحله بعد قطعا باید به دنبال یک GPU مناسب باشید، زیرا این دو قطعه در زمان اجرای دستورات، بیشترین تعامل را با یکدیگر دارند. کاملا مشابه با CPU، انتخاب یک GPU مناسب نیز به نحوه استفاده شما از سیستم بستگی دارد.
اکثر بازی‌های رایانه‌ای به شما اجازه می‌دهند تا با کیفیت‌های گرافیکی مختلف، بازی را اجرا نمایید؛ در واقع شما به کمک این قابلیت می‌توانید اغلب بازی‌های جدیدی که به بازار می‌آید را با یک GPU قدیمی‌تر یا سطح پایه‌تر بر روی سیستم خود بدون هیچ مشکلی، اجرا کنید. البته در این حالت، این امکان وجود دارد که شما از برخی امتیازات عملکردی و همچنین قابلیت‌های نمایشی بازی محروم شوید؛ برای مثال اگر اولویت شما داشتن یک رزولوشن بالا در هنگام انجام یک بازی است، احتمالاً باید یک GPU سطح بالا را انتخاب نمایید.
برای اطمینان از داشتن یک سیستم متوازن،نه تنها سازگاری بین CPU و GPU مورد استفاده نیاز است، بلکه این دو قطعه باید نقش مکمل یکدیگر را ایفا کنند؛ برای نمونه اگر چه آخرین پردازنده Intel® Core™ i5 یک CPU سطح ابتدایی عالی است، اما اگر با یک GPU GeForce* RTX 3090 جفت شود، سیستم شما به درستی متعادل نخواهد شد. به همین ترتیب، آخرین پردازنده بازی Intel® Core™ i9 یک انتخاب عالی برای یک CPU بازی قدرتمند است، اما وقتی با یک GPU سطح پایین جفت شود، پتانسیل استفاده از ظرفیت کامل CPU بدون هیچ دلیلی محدود می‌شود.
CPU و GPU در کامپیوترهای گیمینگ تعاملات بسیار بالایی با یکدیگر دارند و به همین دلیل، نباید هیچ کدام از آنها نسبت به دیگری در اولویت قرار گیرند؛ در واقع در انتخاب آنها باید به گونه‌ای تصمیم‌گیری شود که کاملا قدرت و ظرفیت یکدیگر را پوشش دهند.
RAM
رم معمولاً در هنگام اجرای یک بازی به گلوگاه زنجیره سخت‌افزار تبدیل نمی‌شود، مگر اینکه واقعا ظرفیت بسیار کمی داشته باشد؛ برای اکثر بازی‌های نسل جدید، 8 گیگابایت رم یک ظرفیت بسیار مناسب و کافی است، اگر چه این روزها رم 16 گیگابایت به عنوان استاندارد در بسیاری از سیستم‌های گیمینگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. مانند سایر قطعات دیگر، ظرفیت رم نیز کاملا به نحوه استفاده شما از سیستم وابسته است، اگر شما فقط قصد دارید تا از سیستم خود برای انجام بازی استفاده کنید، قطعا به ظرفیت رم کمتری نسبت به فردی که در زمان انجام بازی، عملیات‌هایی دیگری مانند چت کردن، تماشای ویدئو و سایر فعالیت‌های مشابه را انجام می‌دهد، نیاز دارید.
به طور کلی، وقتی صحبت از انجام بازی به میان می‌آید، سرعت دستگاه از اهمیت کمتری نسبت به کیفیت برخودار است، اما برای انتخاب یک رم مناسب، باز هم باید ایده تعادل در زنجیره سخت افزار در نظر گرفته شود؛ برای مثال یک رم 16 گیگابایت بسیار کند برای یک سیستم گیمینگ بسیار ایده آل نیست، اما در صورتی که در کنار رم 16 گیگابایت از یک حافظه DDR4 استفاده شود که معمولاً سرعت بیشتری نسبت به رم 8 گیگابایت دارد، این ظرفیت، یک ظرفیت بسیار معقول است.
SSD/HDD
فضای ذخیره‌سازی سیستم می‌تواند عملکرد بازی را به چالش بکشد و به عنوان گلوگاه زنجیره قرار گیرد؛ اگر چه این مولفه لزوماً نمی‌تواند بر تنظیمات گرافیکی کامپیوتر تأثیر بگذارد، اما برای مثال، اگر رایانه شما از هارد دیسک‌های قدیمی (HDD) استفاده می‌کند، این امکان وجود دارد تا در هنگام بارگذاری بازی مشکلاتی به وجود آید و یا زمان بارگذاری آن طولانی‌تر شود.
یکی از ساده‌ترین راه‌حل‌های این مشکل، ارتقا هارد دیسک سیستم به یک درایو SSD است تا با این تغییر امکان دسترسی سریع‌تر به داده‌های موجود فراهم شود؛ همچنین اگر شما قصد تعویض هارد دیسک HDD خود را ندارید، می‌توانید با استفاده از یک حافظه Intel® Optane™، سرعت دسترسی به هارد HDD خود را به فایل‌های متداول سیستم افزایش دهید تا این دیسک بتواند در زمان کوتاه‌تری به برخی از داده‌های ضروری سیستم، دسترسی داشته باشد.
صفحه نمایش
صفحه نمایش سیستم نیز می‌تواند به عنوان یک گلوگاه عمل کند؛ برای مثال اگر شما از یک صفحه نمایش 60 هرتز و 1080p استفاده می‌کنید، به احتمال زیاد در زمان انجام برخی از بازی‌ها نمی‌توانید بیشترین بهره را از سخت افزار کامپیوتر خود به دست آورید. اما در نظر داشته باشید که اگر به دنبال دریافت نرخ فریم یا وضوح بالاتر می‌باشید، باید این اطمینان را پیدا کنید که اگر روی نمایشگری خود سرمایه گذاری نمایید، ترکیب CPU و GPU می‌تواند وضوح بالاتری را در اختیار شما قرار دهد.
سایر سخت افزارها
اگر چه CPU، GPU، RAM، فضای ذخیره‌سازی و نمایشگر به ترتیب بیشترین تأثیر را روی عملکرد بازی دارند، اما در زمان مونتاژ باید تاثیر مابقی اجزا را نیز در نظر گرفت. برای مثال شاید منبع تغذیه مستقیماً بر نرخ فریم تأثیرگذار نباشد، اما استفاده از یک PSU نامتناسب با زنجیره سخت افزاری می‌تواند طول عمر سیستم شما را به خطر بیندازد؛ همچنین مادربرد احتمالاً اثر خاصی بر کیفیت بازی‌های انجامی ندارد، اما می‌تواند گزینه‌های سخت‌افزاری شما را محدود کند و یا باعث شود که در آینده نتوانید سیستم خودتان را ارتقاء دهید.
در مجموع در انتخاب هر قطعه سخت افزاری باید توجه شود تا در زمینه نحوه کارکرد و تعامل آن با سایر مولفه‌ها، اختلالی به وجود نیاید تا بتوانید بهترین خروجی را از سیستم خود دریافت نمایید.
نحوه مونتاژ یک سیستم متعادل
یکی از مزایای رایانه‌های شخصی از پیش ساخته این است که معمولاً به گونه ای طراحی و مونتاژ شده‌اند که قطعات بکار رفته در آنها متعادل باشد. با این حال، اگر قصد دارید که خودتان یک سیستم مونتاژ کنید یا ارتقا دهید، همواره باید به این نکته توجه داشته باشید که مولفه‌های سیستم نه تنها باید با هم سازگار باشند، بلکه باید از نظر عملکردی نیز نقش مکمل را برای یکدیگر ایفا نمایند.
بهترین راه برای تصمیم‌گیری راجع به چگونگی تخصیص بودجه در دست برای خرید قطعات یک سیستم، مشخص کردن انتظارات و اولویت‌بندی آنها در رابطه با سیستم نهایی است؛ برای مثال اگر می‌خواهید نمایش بازی با وضوح بالاتری انجام شود، باید سهم بیشتری از بودجه خود را به خرید یک نمایشگر و کارت گرافیک رده بالا اختصاص دهید و یا اگر قصد انجام بازی‌هایی مانند Call of Duty: Warzone یا VALORANT را دارید، اولویت را به خرید یک CPU و نمایشگر با نرخ تازه‌سازی بالاتر بدهید.
نمونه‌هایی از سیستم‌های متعادل
هدف از این بخش مرور مشخصات چند سیستم متعال است که مراجع بسیار مفیدی برای این حوزه می‌باشند:
– سیستم بازی
پردازنده مرکزی: Intel® Core™ i5 10600K
پردازنده گرافیکی: Nvidia GeForce RTX 2060
رم: 8 گیگابایت
فضای ذخیره سازی: 32GB Intel Optane Memory/1TB HDD
نمایشگر: 1920×1080/144Hz refresh rate
– سیستم بازی سطح بالا
پردازنده مرکزی: Intel® Core™ i7 10700K
پردازنده گرافیکی: Nvidia GeForce RTX 3070
رم: 16 گیگابایت
فضای ذخیره سازی: 512GB Intel SSD/1TB HDD
نمایشگر: 2560×1440/144Hz refresh rate, or 1920×1080/240Hz refresh rate
– سیستم بازی پیشرفته
پردازنده مرکزی: Intel® Core™ i9 10900K
پردازنده گرافیکی: Nvidia GeForce RTX 3080
رم: 32 گیگابایت
فضای ذخیره سازی: 1TB Intel SSD/2TB HDD
نمایشگر: 3840×2160/120Hz refresh rate, 2560×1440/240Hz refresh rate, or 1920×1080/ 360Hz refresh rate
در یک نتیجه‌گیری نهایی این امکان وجود دارد که یک کامپیوتر گیمینگ مشخصاتی کاملا متفاوت با آنچه شما در ذهن دارید را داشته باشد. مطمئنا یک سیستم با زنجیره سخت افزار متعادل می‌تواند عملکرد بسیار بهتری نسبت به یک سیستم نامتوازن ارائه دهد و تجربه بهتری در زمان استفاده به شما منتقل نماید؛ اگر چه به شما پیشنهاد می‌گردد تا در صورت نداشتن تخصص کافی از بین سیستم‌های از پیش آماده استفاده کنید، اما اگر اصرار دارید تا خود کامپیوتر شخصی خود را مونتاژ نمایید، حتما در زمان خرید قطعات متعادل بودن زنجیره سخت افزار و امکان ارتقا احتمالی آن در آینده را در نظر داشته باشید.
